स्कुलहरूमा राजनीतिक झगडा

गोरखा , अषाढ ६ - जेठ १६ गते
तान्द्राको सिद्धकाली माविका प्रधानाध्यापक गोकुल लामिछानेले विद्यालय व्यवस्थापन समिति दबाबमा राजीनामा दिए । माओवादी उपाध्यक्ष बाबुराम भट्टराईनिकट भएको भन्दै लामिछानेलाई संस्थापन पक्षको दबाबमा समितिले राजीनामा गर्न लगायो । राजीनामापछि अस्थायी शिक्ष्ाक तथा संस्थापन पक्षका मानिने पशुपति ढकाललाई प्रधानाध्यापक बनाउने निर्णय गरियो । निर्णय नमान्ने भन्दै अभिभावक तथा विद्यार्थीले २१ दिनदेखि विद्यालय बन्द गरेका छन् ।

जेठ २५ गते

गणेश मावि थुमीमा कांग्रेस र माओवादी कार्यकर्ताले साताअघि एकलौटी विद्यालय व्यवस्थापन समिति बनाएको भन्दै एमाले कार्यकर्ताद्वारा अर्को समिति गठन गरियो । समिति गठनको दिन एमालेनिकट युवा संघद्वारा विद्यालयका अभिभावक र अन्य दलका कार्यकर्तामाथि आक्रमण भयो । त्यसपछि शान्तपूर्ण तवरले पढाइ हुन सकेको छैन ।

असार २ गते

सदरमुकामबाट गएका माओवादी कार्यकर्ताद्वारा नवजागृति चण्डी उच्चमावि अश्राङका दुई शिक्षकसहित तीन जनामाथि आक्रमण भयो । आक्रमणमा शिक्ष्ाक निमप्रसाद भट्ट, मोहमत इसाद मियाँ र अभिभावक टेकराज पाण्डे घाइते भए । दुई विद्यार्थी संगठनको बोर्ड राख्नेबारेको विवादमा वार्ता गरेर बाहिर निस्कने क्रममा उनीहरूमाथि माओवादी जिल्लास्तरका नेताको उपस्थितिमा आक्रमण भएको हो ।

त्यसपछि विद्यालयको पठनपाठन अनिश्चितकालका लागि बन्द छ ।

असार ३ गते

अश्राङमा कांग्रेसनिकट शिक्षकमाथि भएको आक्रमणलाई लिएर विन्द्रावती उच्चमावि मसेलमा नेविसंघले पठनपाठन बन्द गर्‍यो । विरोधस्वरूप विद्यालय बन्द गर्ने नेविसंघको निवेदन प्रधानाध्यापकले बिहान प्रार्थनाको समयमा पढेर सुनाउँदै गर्दा नेविसंघ र क्रान्तिकारीबीच झडप भएको थियो । झडपमा दुवैतर्फका १५ विद्यार्थी घाइतेका थिए । गम्भीर घाइते अनिश बरामको काठमाडौंमा उपचार भइरहेको छ । विवादबारे अभिभावकबीच आइतबार

बैठक बस्ने तयारी हुँदै गर्दा वाईसीएलले घेरा हालेपछि कक्ष्ाा सुरु हुन सकेन । पठनपाठन प्रभावित भएको छ । करिब तीन साताभित्र यहाँका विद्यालयमा भएका यी घटना प्रतिनिधिमात्र हुन् । तीन दलले स्थानीय तहमा राजनीतिक प्रभुत्व देखाउन विद्यालयलाई प्रयोग गर्ने गरेका छन् । शान्ति प्रक्रियापछिको सर्वदलीय संयन्त्रबाट काम गर्न थालेपछि विद्यालय व्यवस्थापन समिति निर्माण, शिक्षक सरुवा/बढुवा, प्रधानाध्यापक नियुक्तिलगायत विषयमा विवाद नभएको रेकर्ड छैन ।

गाउँ तहमा जुन राजनीतिक दलको प्रभुत्व छ उसैले विद्यालयमाथि आफ्नो रवैया देखाउने गरेको छ । केही समययता माओवादीभित्रको अन्तरसंघर्षको मारमा समेत विद्यालय परेका छन् । दलनिकटका शिक्ष्ाक संघ/संगठनको कारणले पनि बढी मात्रामा विद्यालय तथा विद्यार्थी पीडित छन् । कतिपय विद्यालयमा कमजोर भएको संघ/संगठनले पार्टीलाई विद्यालयमा प्रवेश गराउँछन् ।

यस्तो प्रवृत्तिले राजनीतिक अस्थिरता भएको जिल्ला शिक्ष्ाा अधिकारी लोकनाथ पौडेलले बताए । 'सबैतिर निर्वाचित प्रतिनिधि नभएकाले सर्वदलीय सहमतिका नाममा काम गर्ने हुँदा समस्या भएको हो । समन्वय गर्दासमेत हामी विवादमा पर्छौं,' पौडेलले भने, 'शिक्षा समितिले वैधानिकता नपाउँदा पदेन सदस्यमात्र छन् । यसले विद्यालयको वातावरण शान्तिपूर्ण बनाउन सकिएको छैन ।'

दलहरूले भने विद्यालयमा राजनीतिक हस्तक्षेपको विषयमा एकापसमा आरोप/प्रत्यारोप गरेका छन् । माओवादी जिल्ला सेक्रेटरी चूडामणि खड्काले विद्यालयमा दलीय हस्तक्षेप नभएको दाबी गरे । 'शान्ति प्रक्रियामा आएपछि सामाजिक सत्ता माओवादी नेतृत्वमा भएकाले अन्य दलले लगाउने आरोपमात्र हो,' उनले भने ।

कांग्रेस र एमालेले भने आफूहरूले नभई माओवादीले विद्यालयमा विद्यार्थी संगठन र वाईसीएल प्रयोग गरी हस्तक्षेप गर्ने गरेको आरोप लगाए ।

'विद्यालयमा राजनीतिक इच्छा राखेर हस्तक्ष्ाेप गर्नु गैरराजनीतिक गतिविधि हो,' कांग्रेस जिल्ला सभापति हरिबहादुर घलेले भने, 'प्रशासन मूकदर्शक भएर बस्ने गरेकाले अराजकता बन्द हुन सकेको छैन ।'

एमाले जिल्ला अध्यक्ष रामशरण बस्नेतले भने आफूहरूको नभई माओवादी हस्तक्षेप बढी भएको बताए । 'कहिलेकाहीं हामी देखिए पनि कारण भने माओवादी नै हुन्,' उनले भने, 'विद्यालयमा हुने यस्ता गतिविधिको हामी विरोध गर्छौं ।'साभार : इ कान्तिपुर